Nederlandse drinkwaterbedrijven waarschuwen, voor een mogelijk tekort aan drinkwater in de toekomst. Het watersysteem loopt tegen zijn grenzen aan door droogte, verzilting, en een groeiende vraag naar water. Dit komt mede door de bevolkingsgroei en economische ontwikkelingen. Als er geen maatregelen worden genomen, kunnen de drinkwaterbedrijven niet garanderen dat de geplande 900.000 nieuwe woningen van drinkwater kunnen worden voorzien.
Verzilting van bodem
Verzilting is het toenemende zoutgehalte van bodem of water. Dit kan worden veroorzaakt door overstromingen vanuit de zee. Zoute kwel waarbij zeewater via de ondergrond het land binnendringt, of onzorgvuldige irrigatiemethoden. Verzilting van de bodem is al lang een probleem. Het zorgt ervoor dat zoet water onbruikbaar wordt, en kan leiden tot een tekort aan drinkwater.
Om een tekort aan drinkwater te voorkomen, moeten er snel maatregelen worden genomen. Drinkwaterbedrijven hebben nu al te weinig reserves. Er moeten grotere watervoorraden worden aangelegd, bijvoorbeeld door meer water in duinen en beken op te slaan. Daarnaast moeten alternatieve waterbronnen worden ontwikkeld, zoals winning van drinkwater uit brak, zout, of rioolwater. Drinkwaterbedrijven die vrijwel direct meer capaciteit nodig hebben zijn Waterbedrijf Groningen, Vitens (in Friesland, Overijssel, Gelderland, Utrecht en Flevoland) en Dunea in het westelijke deel van Zuid-Holland.

Verder kan bewust en zuinig watergebruik helpen, en moet de buffercapaciteit in de duinen en beken worden vergroot. Het RIVM adviseert om nieuwe winlocaties te zoeken en vergunningen uit te breiden. De vraag naar drinkwater zal naar verwachting in 2030 veel groter zijn dan nu, mede vanwege de groei van de bevolking en de economie.
Ook klimaatverandering speelt hierbij een rol. In warmere zomers is meer drinkwater nodig, terwijl er door droogte minder beschikbaar is. Het RIVM schat dat er in 2030 zeker 1,4 miljard kubieke meter drinkwater nodig is, 100 miljoen kubieke meter meer dan in 2020.
Bronnen van drinkwater
Er zijn al verschillende initiatieven om alternatieve bronnen van drinkwater te ontwikkelen. Zo doet Waternet onderzoek naar het gebruik van brak kwelwater uit de Horstermeerpolder. Drinkwaterbedrijven onderzoeken of rioolwater kan worden gezuiverd tot drinkwater. In Limburg wordt gekeken hoe regenwater kan worden opgevangen en gezuiverd tot drinkwater. Verschillende waterbedrijven infiltreren oppervlaktewater in de diepe ondergrond, waardoor een voorraad ontstaat die kan worden aangesproken bij een lange periode van droogte.
Gezamenlijke inspanning
Het RIVM waarschuwt dat veel knelpunten niet op een eenvoudige manier op te lossen zijn. Drinkwaterbedrijven ervaren lange en moeilijke procedures bij het realiseren van nieuwe winningscapaciteit. Daarom is een extra gezamenlijke inspanning, en dialoog nodig tussen drinkwaterbedrijven, provincies, de rijksoverheid, waterschappen en andere stakeholders om aan de stijgende drinkwatervraag in 2030 te kunnen voldoen.
Om een tekort aan drinkwater te voorkomen, moeten verschillende maatregelen worden genomen, adviseert het RIVM. Naast bewust en zuinig watergebruik, en het langer vasthouden van zoet water in Nederland, moeten er nieuwe winlocaties worden gezocht. Vergunningen moeten worden uitgebreid, en de buffercapaciteit in de duinen en beken moet worden vergroot.
Zoetwater
Deltaprogramma Zoetwater werkt Nederland aan een beter beheer van het zoetwater. Het doel is om ervoor te zorgen dat minder zoetwater via de rivieren in zee verdwijnt, en dat we in de toekomst beter voorbereid zijn op drogere tijden. In deze blog kijken we naar de maatregelen die Nederland neemt om deze doelen te bereiken.
Meer zoetwater beschikbaar maken. Een van de belangrijkste maatregelen in het Deltaprogramma Zoetwater, is het beschikbaar maken van meer zoetwater. Dit kan worden bereikt door water langer vast te houden in gebieden waar dat mogelijk is. Ook wordt er gekeken naar manieren om het water efficiënter te gebruiken, bijvoorbeeld door de aanleg van druppelirrigatie in de landbouw. Op deze manier kan er meer zoetwater beschikbaar komen voor andere doeleinden, zoals drinkwater en industrie.
Drinkwaterbedrijven
Samenwerking tussen drinkwaterbedrijven. Een andere belangrijke maatregel: op piekmomenten kunnen deze bedrijven onderling extra voorraden uitwisselen, zodat er altijd voldoende water beschikbaar is. Ook wordt er gekeken naar de mogelijkheid om water uit andere bronnen te gebruiken, zoals gezuiverd afvalwater. Door deze samenwerking kunnen drinkwaterbedrijven beter inspelen op veranderende omstandigheden, en zijn ze beter voorbereid op droge periodes.
Klimaatverandering en zoetwater. Een van de redenen waarom het Deltaprogramma Zoetwater zo belangrijk is, is de verwachte impact van klimaatverandering op de zoetwatervoorziening. Door de stijgende temperaturen zal er meer verdamping plaatsvinden, waardoor er minder zoetwater beschikbaar komt. Ook worden er in de toekomst meer extreme weersomstandigheden verwacht, zoals langere periodes van droogte of juist hevige regenval. Het is dus belangrijk dat Nederland zich hierop voorbereidt.
Deltaprogramma
Conclusie Het Deltaprogramma Zoetwater is een belangrijk initiatief om Nederland beter voor te bereiden op drogere tijden, en de gevolgen van klimaatverandering. Door samen te werken en meer zoetwater beschikbaar te maken, kunnen we ervoor zorgen dat er altijd voldoende water is voor alle gebruikers. Het is van groot belang dat we blijven investeren in het zoetwaterbeheer, zodat we in de toekomst niet voor verrassingen komen te staan.