Als je door de straten van de Randstad loopt, is de kans groot dat je een groep luidruchtige, groene vogels hoort. Dit zijn halsbandparkieten, een exotische soort die oorspronkelijk uit India en Centraal-Afrika komt. Sommige mensen vinden deze vogels prachtig om te zien, terwijl anderen ze het liefst zouden afschieten. In dit artikel gaan we dieper in op de halsbandparkiet en de impact die deze soort heeft op de Nederlandse omgeving.
Een invasieve exoot
Halsbandparkieten horen van nature niet thuis in Nederland en worden daarom als invasieve exoten beschouwd. Dit betekent dat ze hier niet thuishoren en een potentieel gevaar kunnen vormen voor de lokale flora en fauna. In Nederland zijn deze vogels oorspronkelijk als kooivogels gehouden, maar door ontsnappingen en loslaten in de natuur zijn er verwilderde populaties ontstaan.
Halsbandparkiet
De halsbandparkiet is een opvallende vogel vanwege zijn heldergroene kleur en luidruchtige gedrag. Het mannetje is te herkennen aan de zwarte kin- en keelvlek en de zwarte lijn over de hals, die uitloopt in een oranjeroze halsband op het achterhoofd. Het vrouwtje daarentegen is effen van kleur en heeft deze kenmerken niet. Beide geslachten hebben een korte, scherp omlaag gebogen haaksnavel en donkerdere slagpennen. Gedurende de wintermaanden slapen halsbandparkieten in grote groepen in bomen.
Opvallend aan deze vogel is het feit dat het een exoot is en dus niet inheems in Nederland. Oorspronkelijk komt de halsbandparkiet uit Afrika en Azië, maar sinds de jaren ’70 heeft hij zich ook in Europa gevestigd. In Nederland worden halsbandparkieten vooral gezien in grote steden, waar ze zich thuis voelen in parken en tuinen.
Bestuiving van bloemen
Hoewel deze vogels vaak worden gezien als overlastgevers, hebben ze ook hun nut. Zo zijn ze bijvoorbeeld belangrijk voor de verspreiding van zaden en bestuiving van bloemen. Ook zijn ze een belangrijke voedselbron voor roofdieren zoals de sperwer en de slechtvalk.
Al met al zijn halsbandparkieten dus bijzondere vogels met unieke eigenschappen, die zowel bewondering als frustratie kunnen opwekken bij mensen die ze tegenkomen.
Voeding
Halsbandparkieten voeden zich voornamelijk met zaden, vruchten en pinda’s. Ze broeden tussen januari en juni in losse kolonies en leggen één legsel per jaar met 3 of 4 eieren (soms 6). Het broedproces duurt 22-24 dagen en de jongen zitten 49-50 dagen op het nest.
Nederlandse omgeving
Hoewel sommige mensen de halsbandparkiet prachtig vinden, zijn er ook nadelen aan de aanwezigheid van deze exotische soort in Nederland. Zo kunnen ze schade aanrichten aan gewassen en fruitbomen en verstoren ze inheemse vogelsoorten. Daarnaast kunnen halsbandparkieten overlast veroorzaken door hun luidruchtige gedrag en het bezetten van nestkasten.
Vogel
Het is belangrijk om een evenwicht te vinden tussen het behoud van de biodiversiteit en het welzijn van inheemse vogelsoorten en het respecteren van het feit dat de halsbandparkiet hier nu eenmaal is. In sommige gebieden worden halsbandparkieten bestreden om schade aan gewassen te voorkomen, terwijl in andere gebieden juist nestkasten worden geplaatst om de vogels een eigen plek te geven.