Moerdijk wordt energieknooppunt. Provincie overweegt compensatie terwijl dorpse leefbaarheid en agrarisch gebied onder druk staan door energietransitie.
Leefbaarheid onder druk
Moerdijk staat op het punt een van de belangrijkste schakels te worden in de energietransitie van Nederland. Met plannen voor een nieuw 380 kV-hoogspanningsstation, waterstoffabrieken en duurzame uitbreidingen van het industrieterrein verandert het gebied snel in een zogeheten energieknooppunt. Deze ontwikkeling heeft echter grote gevolgen voor het dorp Moerdijk en de leefbaarheid van zijn inwoners.
Compensatie voor omwonenden
De provincie Noord-Brabant erkent de impact van de energietransitie op de directe omgeving en wil daarom goede afspraken maken over langdurige compensatie. Gedeputeerde Wilma Dirken benadrukte tijdens een debat het belang van een eerlijke balans: “Als we een deel van het zuur krijgen, moeten we ook het zoet krijgen.” Daarmee doelt zij op de overlast die gepaard gaat met de energietransitie, en de noodzaak om bewoners en bedrijven te ondersteunen.
Angst voor verdwijnen dorp
Inwoners van Moerdijk vrezen dat hun dorp langzaam zal verdwijnen in de schaduw van het steeds verder uitbreidende industriegebied. Eén van de ambtelijke scenario’s houdt zelfs geen rekening meer met het voortbestaan van het dorp. Raoul Nuijten van Dorpstafel Moerdijk pleit daarom voor een derde scenario waarin kritisch wordt gekeken naar welke bedrijven echt thuishoren op deze plek. Volgens hem moet ruimte in het havengebied efficiënter worden benut, zodat het dorp behouden blijft.
Energiefabriek in achtertuin
Ook in Geertruidenberg roepen de energieplannen weerstand op. Naast uitbreiding van het bestaande 380 kV-station komt er een nieuwe energiefabriek waar stroom van windparken op zee wordt samengevoegd. Voor inwoners zoals Martijn Kneepkens betekent dit nog meer overlast. Hij waarschuwt dat bewoners steeds opnieuw worden geconfronteerd met nieuwe projecten, terwijl de vorige nog niet zijn afgerond.
Onrust bij boeren
Niet alleen dorpsbewoners maken zich zorgen. Tussen Moerdijk en Geertruidenberg vrezen ook agrariërs voor de toekomst. De aanleg van kabels en leidingen voor de energietransitie bedreigt vruchtbare landbouwgrond. ZLTO-bestuurder Angelique Huijben roept op tot bescherming van deze waardevolle grond, die essentieel is voor de landbouw in de regio.
Wachten op duidelijkheid
Hoewel het ongeduld onder inwoners groeit, blijft duidelijke besluitvorming uit. Gedeputeerde Dirken gaf aan dat de provincie eerst alle plannen voor de komende decennia integraal wil bekijken voordat inspraaktrajecten starten. Voorlopig blijft het dus onduidelijk wat de exacte gevolgen zijn voor bewoners en bedrijven.
Moerdijkregeling opnieuw in beeld
Omwonenden pleiten voor herinvoering van de Moerdijkregeling, die eerder financiële zekerheid bood bij de verkoop van woningen. Inwoners konden hun woning verkopen aan de gemeente tegen 95 procent van de marktwaarde. De regeling, die in 2019 werd ingevoerd, zorgde voor rust in een periode van grote onzekerheid. Provinciale Staten toonden zich recent vrijwel unaniem voorstander van een herstart van deze regeling.