Als je aan winter denkt, denk je aan sneeuw. Maar het is allemaal niet zo simpel als het lijkt. Sneeuw in Nederland was al vrij zeldzaam en het wordt enkel maar zeldzamer door de klimaatverandering. In de meteorologie onderscheiden we twee soorten sneeuw: natte sneeuw en droge sneeuw. Natte sneeuw, ook wel smeltende sneeuw genoemd is sneeuw die al deels gesmolten is voordat de sneeuw de grond bereikt heeft. De andere soort: droge sneeuw, is een vorm van sneeuw die nog niet gesmolten is tegen dat de die de grond bereikt. Maar dit wilt nog niet zeggen dat de sneeuw ook zal blijven liggen, daarvoor is de grondtemperatuur belangrijk.
Voor sneeuw is er natuurlijk neerslag nodig. Na neerslag is de temperatuur de meest belangrijke factor. De meeste zullen denken dat de temperatuur gewoon onder 0°C moet liggen, maar het is wat ingewikkelder dan dat. Niet enkel de temperatuur op ooghoogte is belangrijk, maar ook die op hoogte. Dan heb je ook nog de grondtemperatuur, die is belangrijk voor het al dan niet blijven liggen van de sneeuw. Ook de luchtvochtigheid is belangrijk voor het verschil tussen natte en droge sneeuw.
De weg van een natte sneeuwvlok
Een sneeuwvlok is een ijskristal dat ontstaat in de wolken. Als de sneeuwvlok zwaar genoeg is valt het naar beneden. Als de sneeuwvlok een warme luchtlaag met temperaturen boven het vriespunt tegenkomt onderweg, kan het beginnen te smelten. Hoe groter de vlok, hoe langer het duurt voordat de sneeuw gesmolten is. In hevigere neerslag kan er daarom nog natte sneeuw vallen bij temperaturen boven 0°C op ooghoogte. Als de sneeuwvlok volledig gesmolten is tot een regendruppel en daarna weer een koudere luchtlaag tegenkomt, kan de regendruppel bevriezen, dit is ijsregen. Als de luchttemperatuur pas op het einde onder 0°C zakt kan de regendruppel onderkoelen. Als de grondtemperatuur dan ook onder 0°C is, hebben we te maken met ijzel. Dit komt vaak voor wanneer er warmere lucht binnenkomt op hoogte, bijvoorbeeld bij een warmtefront.
Droge of natte sneeuw
Om het verschil tussen droge en natte sneeuw te bepalen is niet alleen de temperatuur belangrijk, maar ook de luchtvochtigheid. Hoe vochtiger de lucht, hoe sneller een sneeuwvlok smelt bij temperaturen boven 0°C. In de meteorologie wordt er voor het verschil te bepalen tussen een natte en droge sneeuwvlok de dauwpunttemperatuur gebruikt, deze parameter wordt berekend op basis van de temperatuur en de luchtvochtigheid. Als deze in de hele luchtlaag onder 0°C is, kunnen we spreken van droge sneeuw. Maar droge sneeuw blijft niet altijd liggen, het kan perfect droog sneeuwen bij licht positieve temperaturen op ooghoogte, als de luchtvochtigheid laag genoeg is. Als de grondtemperatuur 0°C of kouder is, kan de sneeuw blijven liggen.
Het gevaar van strooizout
Als er sneeuw of vorst in de verwachting staat wordt er meestal massaal gestrooid op de wegen. Maar strooizout kan gevaarlijk zijn voor dieren en planten. Als de sneeuw smelt of het strooizout door de regen in het grondwater terechtkomt kan het negatieve effecten hebben op planten. Bladeren kunnen verschroeien en uiteindelijk afsterven, doordat de wortels het water met veel zout minder gemakkelijk kunnen opnemen. Dieren die in het water leven, zoals amfibieën en vissen kunnen ook last hebben van de hoge zoutconcentraties. Gelukkig worden er steeds meer en meer alternatieven gebruikt, die minder schadelijk zijn.
