Stalbranden blijven een duistere schaduw werpen op de Nederlandse veehouderij. Ondanks eerdere waarschuwingen en aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) in maart 2021, blijkt de brandveiligheid van de stallen niet significant te zijn verbeterd. Terwijl het aantal stalbranden in 2022 licht is afgenomen ten opzichte van 2020, is het aantal dodelijke slachtoffers onder dieren aanzienlijk gestegen. Dit artikel onderzoekt de recente bevindingen van de OvV en de aanhoudende uitdagingen op het gebied van stalbranden in Nederland.
Noodklok voor veiligheid
In 2020 werden 108.794 dieren slachtoffer van 51 stalbranden. Ondanks een daling in het aantal stalbranden in 2022 tot 42, resulteerde dit in het trieste verlies van meer dan 130.000 staldieren. Het aantal dieren dat jaarlijks wordt getroffen door stalbranden is sterk variabel, afhankelijk van het type dieren dat in de stallen wordt gehouden, zoals kippen die in grote aantallen worden gehouden.
Onvoldoende urgentie bij veehouders
De OvV meldt dat de noodzaak om beschermende maatregelen te nemen tegen stalbranden onvoldoende wordt onderkend door veehouders. Deze terughoudendheid om te investeren in brandveiligheid wordt vaak ingegeven door de veronderstelling dat stalbranden hen niet zullen treffen.
Stikstofbeleid en onzekerheid
De onduidelijkheid omtrent het stikstofbeleid draagt ook bij aan de stagnatie van brandveiligheidsmaatregelen. Boeren voelen zich belemmerd om aanzienlijke investeringen te doen in het renoveren of bouwen van nieuwe stallen zonder duidelijkheid over hun bedrijfsvoering op de lange termijn.
Minister Adema’s toezegging
Demissionair Minister Piet Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. benadrukt dat hij actief werkt aan nieuwe wetgeving. Dit omvat regelmatige inspecties van alle veehouderijen, waarvan hij hoopt deze eind dit jaar aan de Tweede Kamer te presenteren. Hij benadrukt echter dat het ontwikkelen van effectieve regelgeving een zorgvuldig proces vereist en dat “elke stalbrand er één te veel is.”
Dierenleed
Het uitblijven van een afdoende aanpak heeft diepgaande gevolgen voor dierenwelzijn. Anne Hilhorst van Wakker Dier benadrukt het verschrikkelijke lijden van dieren bij stalbranden, waarbij ze vaak als ratten in de val zitten. Ze pleit voor verplichte vluchtroutes in stallen en is kritisch over het gebruik van de onduidelijkheid in het stikstofbeleid als rechtvaardiging voor het uitblijven van maatregelen.