NEDERLAND – Het gebruik van condooms onder Europese tieners is de afgelopen jaren sterk gedaald, wat heeft geleid tot een zorgwekkend hoog niveau van onbeschermde seks. Dit blijkt uit een recent onderzoek, uitgevoerd door Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Volgens de WHO brengt deze afname een aanzienlijk risico met zich mee voor de gezondheid van jongeren, met een grotere kans op seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) en ongewenste zwangerschappen.
Condoomgebruik
Het onderzoek omvatte meer dan 242.000 15-jarigen uit 42 Europese landen. De jongeren werd onder andere gevraagd of zij bij hun laatste seksuele ervaring een condoom hebben gebruikt. In 2014 gebruikte nog 70% van de seksueel actieve jongens een condoom, maar dit percentage daalde in 2022 naar 61%. Bij meisjes was er ook een daling, van 63% naar 57%.
Er zijn echter grote verschillen tussen landen. Zo gebruikte in Albanië slechts 24% van de seksueel actieve meisjes een condoom tijdens hun laatste seksuele ervaring, terwijl dit percentage in Servië op 81% ligt. Onder de jongens scoort Zweden het laagst met 43%, terwijl Zwitserland met 77% de hoogste score behaalt. In Nederland ligt het percentage condoomgebruik op 52% voor meisjes en 57% voor jongens.
Seksuele voorlichting
Het percentage seksueel actieve 15-jarigen bleef gedurende de onderzoeksperiode redelijk stabiel, met ongeveer 20% van de jongens en 15% van de meisjes die aangaven seksueel actief te zijn.
Uit het onderzoek blijkt verder dat tieners uit armere gezinnen vaker geen voorbehoedsmiddelen gebruiken dan hun leeftijdsgenoten uit rijkere gezinnen. De WHO uitte kritiek op de wijze waarop landen omgaan met seksuele voorlichting, en benadrukte het belang van adequate educatie om jongeren te helpen gezonde en verantwoorde keuzes te maken.
Nederlandse onderzoek
Eerder dit jaar toonde een studie van Rutgers en Soa Aids Nederland aan dat ook onder Nederlandse jongeren het condoomgebruik afneemt. Zo gaf 40% van de jongeren zonder vaste relatie aan geen condoom te gebruiken, terwijl dit percentage in 2012 nog 25% bedroeg.
Hoewel het aantal meldingen van soa’s onder jongeren niet is gestegen, waarschuwen onderzoekers dat dit mogelijk te wijten is aan een afname van jongeren met meerdere sekspartners of het feit dat niet alle soa’s klachten veroorzaken, waardoor ze onopgemerkt blijven.