Walvissen herstellen in oceanen dankzij inzet Wereld Natuur Fonds, maar bedreigingen als walvisvaart en klimaatverandering blijven voor bultrug en andere zeezoogdieren.
Walvisvaart verleden tijd
Jarenlang leek het lot van de walvis bezegeld. Door intensieve walvisvaart werden jaarlijks tienduizenden walvissen gedood, waardoor de populaties van deze imposante zeezoogdieren dramatisch afnamen. Vooral soorten als de bultrug kregen harde klappen. Sinds het internationale verbod op commerciële walvisvaart is er echter een kentering zichtbaar. In veel delen van de oceanen herstellen walvissen zich en keren ze langzaam terug naar hun oude leefgebieden.
Nieuwe bedreigingen
Het herstel van walvissen is een zeldzaam succesverhaal in het nieuws over de oceanen. Toch blijven zorgen bestaan, zo blijkt tijdens de oceaantop in Nice. Ondanks het herstel zijn walvissen, zoals de bultrug, nog niet veilig. Menselijke activiteiten en klimaatverandering vormen nieuwe bedreigingen. Volgens Nathalie Houtman van het Wereld Natuur Fonds zijn vooral de trekroutes van walvissen kwetsbaar. Scheepvaart, visserij en onderwaterlawaai verstoren hun natuurlijke gedrag en brengen hun voortbestaan opnieuw in gevaar.
Noordkaper in gevaar
Niet alle walvissoorten profiteren evenveel van het herstel. De noordkaper, een van de meest bedreigde walvissen, balanceert nog altijd op het randje van uitsterven. Slechts enkele honderden exemplaren leven nog voor de kust van Canada en de Verenigde Staten. Door hun voorkeur voor kustwateren lopen deze zeezoogdieren extra risico op aanvaringen met schepen en verstrikking in visnetten. Klimaatverandering dwingt de noordkaper bovendien dichter bij de kust, waar de gevaren toenemen.
Geheimen van de oceaan
Wetenschappers proberen het gedrag van walvissen beter te begrijpen door ze te volgen met zenders. Het Wereld Natuur Fonds heeft deze informatie samengebracht op een digitale kaart, die inzicht geeft in migratieroutes en bedreigingen. Toch blijft veel onbekend. Zo is de geboorteplaats van de blauwe vinvis nog altijd een mysterie. Nieuwe ontdekkingen laten zien hoe weinig we soms nog weten over deze iconische dieren van de oceanen.
Bescherming blijft nodig
De bescherming van walvissen vraagt om internationale samenwerking. Innovaties, zoals boeien die walvisgeluiden detecteren en visserswaarschuwingen geven, bieden hoop. Ook wordt gewerkt aan vismethoden zonder gevaarlijke lijnen. Landen hebben beloofd om dertig procent van de oceanen te beschermen, maar het tempo waarin dit gebeurt blijft laag. Toch zijn er lichtpuntjes: sommige landen, zoals de Dominicaanse Republiek, nemen al concrete stappen.
Toekomst van de walvis
Het herstel van walvissen in de oceanen is een hoopgevend teken. Dankzij inspanningen van organisaties als het Wereld Natuur Fonds en strengere regels rond walvisvaart krijgen zeezoogdieren als de bultrug weer ruimte. Toch blijft waakzaamheid geboden. Alleen met blijvende aandacht en internationale samenwerking kunnen walvissen en andere zeezoogdieren een veilige toekomst tegemoetzien in de oceanen.